ما در اینجا به بررسی تخم کتان و ارزش غذایی این دانه می پردازیم و شما را در ادامه با تخم کتان بیشتر آشنا می کنیم.
تخم کتان چیست؟
حدود 6،000 سال می باشد که تخم کتان مورد مصرف قرار گرفته است و امروزه نیز به به عنوان یکی از بهترین مواد مغذی شناخته می شود.
این تخم کتان دارای اسیدهای چرب و امگا 3 می باشد.
همچنین دارای مواد آنتی اکسیدانی به نام لیگان نیز می باشد برای تعادل هورمونی بسیار مفید است.
تخم و بذر کتان از مواردی می باشد که بیشتر متخصصان و طب سنتی جهت رفع بیماری و مشکلت توصیه می کنند.
همچنین این بدر می تواند به کاهش وزن افراد نیز کمک کند. پیش از اینکه بخواهیم به صورت کلی تری با تخم کتان آشنا بشویم
بهتر است که بدانید دو نوتخم کتان وجود دارد و 1 بدر و یا همان تخم کتان قهوه ای 2 بذرو یا همان تخم کتان طلایی، فواید هردوی این بدر ها شبیه به یک دیگر می باشد و هر دوی آن ها دارای اسید های چرب و امگا 3 می باشند.
ویتامین ها و مواد معدنی تخم کتان
تخم کتان دارای مواد مغذی زیادی می باشد.
از همان ابتدا تخم کتان یکی از محصولات کشاورزی بوده است و در دو نوع خود کشت می شده.
این دانه دارای خواص بسیار زیادی است اینگونه که یک قاشق سوپ خوری تخم کتان حاوی چربی ها پروتین هاو… به شرح زیر می باشد :
کالری:37
پروتئین:1.3 گرم
کربوهیدرات:2 گرم
فیبر:1.9 گرم
چربی کل:3 گرم
چربی اشباع شده:0.3 گرم
اسیدهای چرب امگا 3:1،597 میلی گرم
ویتامین B1:8 % از rdi
ویتامین B6:2 % از rdi
فولیت:2 % از rdi
کلسیم:2 %
آهن:2 % از rdi
منیزیم :7 % از rdi
فسفر:4 % از rdi
پتاسیم : 2 %
خواص و فواید تخم کتان
پیش از هر چیزی باید به این موضوع اشاره کنیم که بذر کتان دارای ترکیبات بسیار زیادی است.
شامل الفا لینولینیکاسید، مقدار زیادی امگا 3 می باشد که برای خیلی از بیماری ها مفید است.
در ادامه به صورت کامل فواید بذر کتان را ذکر می کنیم.
فواید بذر کتان برای درمان بیماری ها و تقویت بدن
• بذرکتان سبب حرکات و فعالیت های مثبت در شکم می شود.
• خطر ابتلا به سرطان روده را بسیار کم می کند.
• سبب پایین آمدن کلسترول خون می شود. و ازچاقی پیشگیری می نمایید.
• بذرکتان دارای موادی می باشد که زمانی که با آنزیم و شیره معده ترکیب گردد به لیگنان تبدیل خواهد شد.
• بذر کتان مواد شیمیایی دی ان ا و لیپوزوم را حفظت کرده و دارای و خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی می باشد.
• با اضافه کردن این بذرها به رژیم غذایی خود مانع از بیماری ها قلب و سرطان و پروستات بشوید.
خواص و فواید تخم کتان
تخم کتان امگا 3 بالایی دارد :
اگر گیاهخوار می باشید و یا ماهی نمی خورید، یکی از بهترین جایگزین ها برای امگا 3 تخم کتان می باشد.
این دانه دارای منبع فراوانی ازآلفا لینولئنیک اسید(ALA) می باشد که بیشتر اسید چرب امگا 3 است یکی از دو اسیدهای چرب ضروری می باشد
یعنی اینکه با غذا خوردن باید این اسید راجذب کنید. زیرا بدن آن را تولید نمی کند.
تخم کتان منبع لیگنان است ،سبب کاهش ریسک سرطان
لیگنان ترکیباتی می باشند که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و استروژنی هستند
می توانند سبب کاهش مبتلا شدن به سرطان و حفظ سلامت کمک کنند. جالب است که این نکنه را بدانید تخم کتان دارای لیگنان بسیار فراوانی در مقایسه با دیگر غداهای گیاهی می باشد.
بر طبق تحقیقاتی که صورت گرفته است افرادی که در برنامه غدایی خود تخم کتان دارند خطر بسیار کمی در برابر سرطان و یائسگی دارند.
همچنین مردان نیز می توانند از تخم کان استفاده کنند زیرا احتمال مبتلا شدن به سرطان پرستات را تا حد خیلی کاهش می دهد.
تخم کتان غنی در فیبر رژیمی است :
فقظ یک قاشق غذاخوری تخم کتان دارای 3 گرم فیبر می باشد.
تخم کتان دارای دو نوع محلول در رژیم غذایی قابل حل نمی باشند. این دو فیبر به وسیله باکتری های موجود در روده بزرگ تخمیر می شوند و سبب منظم شدن حرکات روده و مدفوع می شوند.
از طرف دیگر فیبر سبب ثابت ماندن محتویات معده می شود و مقدار گوارش را کاهش می دهد. همچنین این مورد سبب تنظیم شدن قند خون شده و به کلسترول پایین کمک می کند. .
تخم کتان کلسترول را بهبود می بخشد :
یکی دیگر از مزیت های تخم کتان، این است که ب مقدار خیلی زیادی سطح کلسترول را پایین می آورد.
در تحقیقاتی نشان داده شده است افرادی که دارای کلسترول بسیار بالا می باشند اگر به مدت سه ماه روزانه از تخم کتان استفاده کنند میزان زیادی از کلسترل این افراد کاهش پیدا می کند.
و این کاهش کلسترول در افراد به دلیل فیبری می باشد که در دانه های کتان وجود دارد.
و این موضوع به این علت می باشد که به نمک صفرا متصل است و بعد باید در بدن دفع بشود و جهت جایگزین کردن این نمک کلسترول از خون به بدن کشیده می شود که این فرایند سبب کاهش میزان خون شده و کلسترول را بهبود می بخشد.
پایین آوردن فشار خون با تخم کتان :
طی تحقیقات اخیر مشخص شده است که تخم کتان سبب کاهش فشار خون می گردد.
این تخم کتان می تواند فشار خون افراد را تا 40 درصد کاهش بدهد این درصد شاید کم به نظر بیایید ولی خطر مرگ را از سکته ها و بیماری های قلبی تا میزان خیلی بالایی کاهش می دهد.
تخم کتان به کنترل قند خون کمک می کند :
یکی از مشکلات رایج بزرگ در جهان دیابت می باشد که خیلی از افراد با آن درگیر می باشند.
و ب علت عملکرد نادرست در ترشح انسولین و یا مقاومت، قند خون بالا می رود. با مصرف تخم کتان تا حد زیادی قند خون کاهش می یابد.
به دلیل فیبر موجود در کتان است که قندخون پایین می آید و فیبر تاثیر زیادی بر کاهش دادن قندخون می گذارد.
تخم کتان دارای پروتئین بالا می باشد :
تخم کتان دارای پروتئین های گیاهی می باشد.پروتیئن های موجود در کتان حاوی آمینو اسید ها آرگنین و اسکار بیک اسید می باشند.
پروتئین های موجود در تخم کتان سبب بهبو سیستم ایمنی بدن و کاهش کلسترول بالا و پیشگیری از تومورها می شود.
و دیگر نکاتی که باید در مورد این دانه بدانید این است که دارای خواص ضد قارچ می باشد و اینکه غذاهای گیاهی و حیوانی را تحریک کرده و سبب می شودکه فرد احساس سیری کند
این موضوع باعث می شود فرد در وعده های غذایی دیگر کمتر بخورد.
تخم کتان سبب کنترل وزن می شود :
شما می توانید برای میان وعده دانه های کتان را داخل نوشیدنی خود بریزید و با این کار حس گرسنگی در بدن کاهش می یابد.
سبب تحریک کردن هورمون ها در نتیجه کنترل کردن اشتها می گردد و حس سیری راه به وجود می آورد.
این حس سیری که به وجود می اید به دلیل فیبر موجود در دانه کتان می باشد .
در نتیجه تخم کتان سبب کم کردن حس گرسنگی و لفزایش حس سیری می شود که این موارد سبب کاهش و کنترل وزن می گردند.
کاهش وزن از مزیت های مهم تخم کتان
برای کاهش وزن با تخم کتان می توانید از دم کرده داننه های کتان استفاده نمایید و از این دم کرده روزی دو لیوان بنوشید.
همچنین می توانید از این تخم کتان قبل از غذا و یا همراه غدا برای کاهش وزن هضم غذا کنترل وزن و… استفاده نمایید.
همچنین از تخم کتان و یا بذر کتان می توانید در بسیاری از غاهای معمولی استفاده نمایید.
مثلا در موارد زیر می توانید استفاد نمایید:
- اضافه کردن تخم کتان به آب و نوشیدن آن به به جای قسمتی از مصرف مایع روزانه
- استفاد کردن از روغن کتان به جای سس بر روی سالاد
- می توانید ان را به سالاد نیز اضافه نمایید .
- همچنین تخم کتان را به به نان کیک و کلوچه و.. می توانید اضافه نمایید.
- برای سفت شدن اسموت نیز می توانید مقداری از تخم کتان را به آن اضافه کنید.
مزیت تخم کتان برای پوست و مو :
یکی از فواید مهم تخم کتان برای درخشندگی ، مقاوم شدن مو در مقابل آسیب ها می باشد.
چربی های موجود در تخم کتان اسیدهای چرب مهم و ویتامین های ب، و دیگر ویتامین های ضروری پوست و مو را تامین می نمایید.
همچنین به خشکی مو و پوست کمک می کند. و حتی قادر است که اگزما و علائمی چون آکنه را درمان کند.
نکته جالب دیگر که بهتر است بدانید این می باشد که سبب سلامت چشم نیز می شود .
به این دلیل که تخم کتان سبب کاهش سندرم چشم و خشکی چشم می شود.
یکی دیگر از مزیت های روغن کتان همانطور که ذکر شد برای پوست می باشد.
همچنین برای چشم و مو و ناخن بسیار مهم می باشد زیرا دارای چربی سالم بالایی است.
بنابراین برای داشتن گوست مو سالم می توانید 2 قاشق از تخم کتان را توانید به اسموتی خود اضافه نمایید و یا اینکه از روغن کتان به جای مرطوب کننده پوست استفاده نمایید.
و به علت نفوذ ین روغن در پوست تا حد زیادی خشکی پوست را کاهش می دهد .
تخم کتان دارای گلوتنی نمی باشد :
تخم کتان یک جایگزین عالی برای دانه های است که دارای گلوتن می باشند.
غلات، به خصوص آن هایی که دارای گلوتن می باشند هضم آن ها برای خیلی از افراد دشوار است ولی تخم کتان اغلب ضد التهاب می باشد.
از آن جهت که تخم کتان قادر است که میزان زیادی مایعات را جذب نماید دارای هیچ گلوتنی نمی باشد.
برای اشخاصی که دارای بیماری سلیاک هستندو یا به گلوتن حساسیت دارند مناسب است.
تخم کتان به عدم تعادل هورمون و یائسگی کمک می کند:
طبق تحقیقاتی که انجام شده است مشخص شده است که تخم کتان دارای مزیت ها و فواید زیادی برای زنان یائسه می باشد.
بنابراین در واقع تخم کتان می تواند یک جایگزین برای درمان عدم تعادل هورمون شودو یا اینکه مکملی برای متعادل کردن هورمون ها باشد.
همچنین به این علت که تخم کتان برای متعادل کردن هورمون مفید می باشد به پوکی استخوان نیز کمک می کند.
تخم کتان محافظ در برابر تشعشات است :
تحقیقات انجام شده نشان داده است که لیگنانی که در بذر کتان وجود دارد قادر می باشد که به محافظت در برابر تشعشعات کمک نمایید.
همچنین محققان گفته اند که در آینده لیگنان موجود در بذر کتان می تواند جهت درمان مشکلات ریوی مرتبط با تشعشعات بسیار مفید واقع شود.
مدت بسیاری می باشد در طب سوزنی از بذر کتان برای بهبود بخشیدن و جلویگری کردن بیماری ها استفاده می گردد. ابرای دیگر بیماری ها نیز تخم کتان مناسب می باشد مواردی چون :
• بیماری های قلبی و عروقی
• سندروم متابولیک
• دیابت
• آسم
• التهاب
فواید آب بذر کتان
مهم ترین فوایدی که بذرکتان دارد کاهش خطر حملات قلبی، کاهش مبتلا شدن به سرطان، خاصیت ضد یبوستی وضد التهابی و آنتی اکسیدانی می باشد.
همچنین آب بذر کتان از یائسگی جلوگیری می کند. در ادامه روش درست کردن آب بذر کتان را ذکر می کنیم.
روش درست کردن آب بذرکتان ؟
روش اول
- ابتدا بذر ها را به طور کامل بکوبید
- بعد یک فنجان 250 میلی لیتری آب و یک ق چ بذرکتان آماده نمایید
- بذرها را درون آب گرم یا سرد بریزید و بگذارید که 30 دقیقه بماند و زمانی که حالت ژله ای به خود گرفت می توانید از آن استفاده نمایید.
- همچنین این نوشیدنی را به اسموتی و یا ابمیوه ها نیز می توانید اضافه کنید و یا ابلیمو مخلوط کنید. راه ها و روش های دیگری نیز برای استفاده از آب کتان وجود دارد
روش دوم تهیه آب بذر کتان
یک قاشق بذر کتان + یک فنجان آب جوشیده
بذرکتان را درون آب درحال جوش بریزید و پس از دقایقی که به دمای مورد نظر رسید آن را بنوشید.
عوارض بذر کتان
توجه کنید که تخم کتان با وجود فواید فراوانی که دارا می باشد. دارای یک سری خاصیت های منفی نیز می باشد.
برای مثال سبب کاهش جذب کلسیم و زینک همچنین آهن در بذن می شود.
همچنین اگر بذر کتان را بیش از انداره مصرف سبب کاهش هضم پروتئین می شود.
بنابراین توصیه می شود که بی مشورت پزشک از مصرف زیاد تخم کتان دوری کنید.
نکته و هشدار در مورد عوارض مصرف بذر و تخم کتان
بهتر می باشد که پودر تخم کتان را در دمای اتاق نگهداری نمایید و قبل از مصرف آن را آسیاب کنید، میزان مصرف تخم کتان برای بزرگسالان 2 قاشق چایخوری در روز می باشد و برای نوجوانان 1 قاشق چایخوری در روز است.
از آن جهت که بذر کتان دارای خاصیت های شبه استروژنی می باشد برای خانم های باردار و شیرده توصیه نمی شود، برای اشخاصی که دچار بیماری هایی مثل اندومتریوز ، تخمدان پلی کیستیک و فیبرویید هستند نیز توصیه نمی شود.
بهتر است از مصرف تخم کتان دوری کنند. همچنین اشخاصی مبتلا به انسداد روده هستند نیز باید از مصرف تخم کتان دوری کنند.
به این دلیل که همانطور که گفته شد تخم کتان دارای فیبر زیادی می باشد.
برای اشخاصی که دارای روده های التهابی و تحریک پذیر هستند توصیه نمی شود.
خطرات تخم کتان
مواد مغذی در بذر کتان نیز ممکن است برای همه افراد خوب نباشد.
مصرف بیش از اندازه بذر کتان می تواند سبب موارد زیر گردد :
• نفخ شکم و باد کردگی
• درد شکم
• تهوع
• یبوست یا اسهال
• در اشخاصی که دارای انسداد روده هستند تخم کتان می تواند سبب ایجاد یا بدتر شدن این علائم گردد.
همچنین نکته حائز اهمیت این می باشد که تخم کتان خام و نارس برای مصرف مناسب نمی باشند زیرا ممکن است سمی باشند.
تداخلات مصرف تخم کتان
هر شخصی که برای دیابت دارو مصرف می کند، پیش از مصرف کردن تخم کتان در رژیم خود می بایست حتما با پزشک مشورت نمایید.
اگر تخم کتان با رقیق کننده های خون مصرف بشود، اسیدهای چرب امگا 3 می تواند باعث افزایش خطر خونریزی گردد.
مکمل های امگا 3 یا محصولات تخم کتان و یا رقیق کننده های خونی می بایست فقط بعد از مشورت با متخصص بهداشت و درمان استفاده گردند.
نکاتی راجب استفاده تخم کتان
به هیچ وجه روغن تخم کتان را روی حرارت قرار ندهید : بیشتر روغن ها اسیدهای چرب اشباع نشده و پلی اشباع نشده زمان گرم شدن نسبت به اکسیژن واکنش نشان می دهند.
بنابراین بهتر است که با روغن کتان آشپزی نکنید.
می توانیدبا تخم کتان غذاهای جدید درست کنید، می توانید تخم کتان را به اسموتی و یا روی غذا ها اضافه کنید.
برای مثال می توانید روی حبوبات،پاستا، بریزید و یا غذاهای دارای کربوهیرات هستند را می شکند و سبب کاهش قند خون می شود.
چه مقدار باید مصرف شود ؟
یک یا دو قاشق سوپ خوری میزان مناسبی برای دریافت خواص تخم کتان می باشد. این مورد برای روغن نیز صدق می کند.
چگونه تخم کتان را انتخاب کنیم :
کتان را به شکل کامل و یا تخم می توان خریداری کرد. دو شکل گوناگون دارای فواید مختلفی نیز هستند.
از آن جهت که خوردن تخم کتان می تواند کار بسیاری دشواری باشد، می توانید آن را آسیاب کنید و این کار سبب بهتر شدن روند هضم نیز می گردد.
ولی باز هم تایم زیادی را برای آسیاب کردن باید صرف کرد. اما در بازار تخم کتان به شکل بسته بندی نیز موجود است.
و هم شکل عمده آن موجود می باشد. مطمن باشید که تخم کتانی که خریده اید تازه است.
و مطمئن بشوید که در هردو شکل چه عمده و چه بسته بندی رطوبتی نباشد.
بعد از خرید بهتر است که آن را درون یک ظرف و در یک جای تاریک خشک و خنک نگهداری کنید. و یا این که ظرف را درون یخچال بگذارید.
چگونه تخم کتان را نگه داری کنید
بهترین روش جهت نگه داری به نحوه خرید تخم بستگی دارد.
به همین علت روش نگهداری رابه سه مدل تقسیم بندی کرده ایم که عبارت می باشند از :
نگهداری تخم کتان :
این تخم کتان را از قفسه فروشگاه ها در دمای اتاق و یا یخچال خریداری می نمایید، بنابراین بهتر است که آن را پس از باز کردن در یخچال نگهداری کنید.
این نگهداری به این علت می باشد که، هنگامی که تخم هستند بیشتر در معرض اکسیژن و فساد می باشند.
و اگر می خواهید که دانه ها را آسیاب نمایید بهتر است که آن را در یک ظرف بدون هیچ هوایی و یا در کی شیشه تیره قرار دهید.
نگهداری کتان :
کتان را می توانید به مدت 6 الی 12 ماه نگه داری کنید البته اگر آن را در ظرفی بدون هوا در جای خشک و خنک قرار داده بدهید.
اگر تخم کتان را در یخچال نگهداری نمایید به مدت یک سال یا بیشتر می تواند در یخچال باقی بماند.
نگهداری روغن بذر کتان :
روغن تخم کتان یک روغن فاسد شدنی می باشد و می بایست آن را در بطری های کدر رنگ در یخچال نگهداری کنید.